Xu hướng mới biến xế cổ thành xe điện

Sau 6 thập kỷ, công nghệ hiện đại đang mang đến những khía cạnh tốt đẹp. Và việc một chiếc xế cổ ầm ỹ và ngốn xăng có thể hoạt động êm ái không còn là chuyện khó tưởng tượng, nhờ có điện.

Thành lập năm 2018 tại Silverstone, Anh, xưởng ôtô cao cấp Lunaz chuyên điện hóa các mẫu xe hạng sang cổ điển, từ một mẫu Rolls-Royce Phantom 6 chỗ cho đến Aston Martin DB5. Lunaz cũng là một trong những doanh nghiệp tăng trưởng tốt trong lĩnh vực dịch vụ này.

David Lorenz, nhà sáng lập của Lunaz, nói rằng các động cơ điện có thể giúp dòng xe cổ có chi phí bảo dưỡng thấp và việc sử dụng thân thiện với môi trường nhằm "bảo quản những mẫu xe này cho các thế hệ tương lai".

Xe điện còn mang lại nhiều lợi ích, theo Dominic Dattero-Snell, một nhà nghiên cứu công nghệ tại Đại học Cardiff với chuyên môn trong ngành giao thông vận tải bền vững. Không có các ống xả, xe điện ít gây ô nhiễm hơn và rẻ hơn khi nạp nhiên liệu so với xe xăng, dầu.

Nhưng theo một phân tích năm 2018 từ Zemo, một mô hình đối tác công tư (PPP) của Anh, thì trong khi một mẫu xe điện mới giảm lượng CO2 thấp hơn so với một ôtô động cơ xăng, thì quá trình sản xuất có thể chiếm 20-90% lượng khí thải liên quan tới một mẫu xe điện (tùy thuộc vào nguồn điện). Một báo cáo năm 2021 của Hội đồng quốc tế về giao thông vận tải sạch (ICCT) nói rằng toàn bộ việc sản xuất xe điện ở châu Âu đối với một chiếc xe cỡ trung tạo ra nhiều hơn hai tấn CO2 so với quy trình sản xuất một mẫu xe thông thường.

Việc chuyển đổi một chiếc xe thông thường thành xe điện giúp bỏ qua quá trình sản xuất, và nâng cấp những mẫu xe cũ giúp việc sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn, Dattero-Snell cho biết.

Bên cạnh việc thay thế động cơ đốt trong bằng một hệ thống điện tự thiết kế, Lunaz còn phục dựng chiếc xe cổ theo hướng hiện đại hơn, đúng yêu cầu của khách hàng.

Green Shed Conversions, thành lập năm 2006 ở Florida, Mỹ, và hãng OZ Motors ra đời tại Nhật năm 2010, đều làm việc tương tự. Đang có một sự tăng trưởng đáng lưu ý trong ngành này.

"Sự thay đổi lớn nhất là lượng đầu tư vào thị trường này", Lorenz nói. Các khoản đầu tư đã dẫn dắt việc phát triển công nghệ và sự sinh sôi của các hãng. Lunaz đã nhận đầu tư từ những tên tuổi lớn như hai gia tộc Reuben và Barclay. Mới đây, cựu danh thủ bóng đá David Beckham cũng mua 10% cổ phần của hãng.

Lunaz có thể chuyển đổi 120 xe mỗi năm, nhưng Lorenz vẫn bóng gió về việc mở rộng trong tương lai. Việc chuyển đổi những mẫu xe sang đời cũ không hề rẻ, với chi phí từ 250.000 USD và có thể tới một triệu USD. Lúc này, Lunaz đã kín lịch cho năm 2022.

Trong khi Lunaz hoạt động trong một thị trường hạng sang, thì một đơn vị khác ở Anh tìm kiếm giải pháp bình dân hơn cho việc chuyển đổi sang xe điện. Matthew Quitter đã biến chiếc Morris Minor đời 1953 thành xe điện và đây cũng là nguồn cảm hứng để anh khởi nghiệp với xưởng riêng, London Electric Cars vào năm 2017.

16 dự án của Quitter lúc này có chi phí dao động 41.000-275.000 USD. Nhưng con số có thể giảm thêm nhằm đáp ứng nhu cầu về việc "chuyển đổi vừa túi tiền".

Trên toàn cầu, giao thông vận tải chiếm khoảng 20% lượng khí thải CO2, và xe con cũng như xe máy chiếm 45% trong số này. Trong năm 2020, chính phủ Anh thông báo các kế hoạch dừng bán xe động cơ đốt trong trong thập kỷ tới, giúp xe điện thu hút sự chú ý của cộng đồng. Ít nhất 11 quốc gia khác cũng có những kế hoạch tương tự tính đến hết 2030, kèm các mục tiêu rõ ràng ở thập kỷ tiếp theo.

Sự quan tâm tới xe điện được phản ánh bởi chính sự tăng trưởng của ngành này trên toàn cầu, với mức tăng 43% trong 2020, trong khi doanh số toàn ngành giảm 16%. Nhưng Quitter nói rằng nếu các quốc gia đang nỗ lực thực hiện những cam kết nhằm giảm khí thải, thì mua xe điện thôi vẫn chưa đủ.

"Nếu phải tuân theo những quy định giảm khí thải tính đến hết 2030, bạn sẽ phải bỏ đi một số lượng ôtô khổng lồ, bởi chúng có động cơ đốt trong", theo Quitter.

Dattero-Snell cũng đồng ý rằng việc chuyển đổi sang xe điện có thể trở thành một lựa chọn hiệu quả so với những chương trình loại bỏ xe cũ. Vị chuyên gia cũng thêm rằng trong khi các cuộc thảo luận về việc chuyển đổi thường tập trung vào thị trường xe cổ, thì ý tưởng có thể áp dụng cho cả phân khúc bình dân.

Đó cũng là điều Lunaz đang hướng đến - không chỉ xe sang, mà cả xe thương mại, như xe chở rác.

Nhiều mẫu ôtô con và xe công nghiệp bị bỏ đi trước cả khi kịp hoàn thành 10% quãng đường có thể đi được, và đó là lý do việc chuyển đổi sang xe điện có thể mang đến một giải pháp, theo Lorenz.

Nhưng việc chuyển đổi sang xe điện không phải một lựa chọn dễ dàng vì tốn kém và mất thời gian. Các mẫu xe cổ được cho là hoàn hảo để thử nghiệm, nhưng vẫn không tránh khỏi tranh cãi.

Một số nhóm mê xe, như FBHVC (Anh) tin rằng xe cổ không nên nâng cấp để đạt các tiêu chuẩn về hiệu suất, môi trường vốn áp dụng cho xe hơi hiện đại. Với một số người, việc chuyển đổi sang xe điện phá hủy linh hồn của một chiếc ôtô. Ở Anh, xe cổ chỉ chiếm khoảng 1,8% số xe đăng ký và chỉ khoảng 0,2% số quãng đường chạy được hàng năm, và đó là một lý luận chặt chẽ rằng việc chuyển đổi sang động cơ điện chỉ có tác động nhỏ tới môi trường.

Nhưng vấn đề không chỉ nằm ở lợi ích môi trường, mà còn ở hiệu suất và nhận thức.

Cách đây 5 năm, hãng sản xuất động cơ điện Electric GT (Mỹ) cùng hãng đồng hương EV West chuyển đổi một chiếc Ferrari 308 GTS đời 1978. Năm 2018, trong cuộc đua với một chiếc Ferrari nguyên bản, mẫu Ferrari động cơ điện về đích trước.

Lunaz cũng muốn tăng trải nghiệm lái ở mọi góc độ. Các chủ xe, đặc biệt là những người thích trải nghiệm lái, thường cảm thấy gắn bó với cỗ động cơ trên xe của họ. Với Lorenz, vẻ đẹp của những mẫu xe cổ "sẽ không bao giờ có thể được tái tạo trên một chiếc xe hiện đại". Nhưng giúp xe cổ dễ sử dụng hơn và dễ bảo dưỡng hơn là yếu tố quan trọng đối với tuổi thọ của chúng, và Lorenz nói thêm: "Một khi bạn đã đi xe điện, bạn sẽ không muốn quay lại nữa".

Mỹ Anh (theo CNN)