Taliban đã kiếm tiền như thế nào để phục vụ cuộc chiến ở Afghanistan?

Taliban chỉ mất hơn 3 tháng để kiểm soát Afghanistan sau khi Mỹ và liên minh công bố rút quân hoàn toàn, một phần được cho là nhờ nguồn lực tài chính hùng hậu của lực lượng này.

Theo trang News.com.au, các nguồn thu của Taliban được hé lộ một phần bởi ông Mullah Yaqoob, con trai của cố lãnh đạo Taliban Mullah Mohammad Omar trong một báo cáo mật của NATO.

Vào cuối tài khóa kết thúc tháng 3.2020, bên cạnh khai khoáng, Taliban còn thu được 416 triệu từ kinh doanh thuốc phiệm và 240 triệu từ nguồn quyên góp.

Các khoản xuất khẩu trị giá khoảng 240 triệu USD, còn bất động sản trị giá khoảng 80 triệu USD, theo chuyên gia tài chính Hanif Sufizada tại Đại học Nebraska ở Omaha (Mỹ).

Afghanistan chiếm gần 84% sản xuất thuốc phiện trên toàn cầu trong giai đoạn 5 năm kết thúc vào năm ngoái, phần lớn lợi nhuận chảy vào túi Taliban và nhóm này áp thuế 10% đối với từng khâu trong chuỗi sản xuất, theo ông Omah viết cho trang The Conversation.

“Các khâu gồm nông dân trồng cây anh túc, các phòng thí nghiệm để sản xuất và những thương gia xuất ra nước ngoài”, ông cho biết.

Theo chuyên gia Charles Miller tại Đại học quốc gia Úc, một trong những lý do Taliban rất thành công là nhờ lĩnh vực thuốc phiện. Theo ông, nhiều chuyên gia cho rằng Taliban sẵn sàng bảo vệ kinh doanh, dù hợp pháp hay không.

Taliban còn đánh thuế người dân và các ngành công nghiệp, thậm chí còn phát hành hóa đơn thuế. Các lĩnh vực chịu thuế gồm khai khoáng, truyền thông, viễn thông và các dự án do viện trợ quốc tế tài trợ.

Tài xế cũng phải đóng phí sử dụng đường sá tại các khu vực do Taliban kiểm soát, còn các cơ sở kinh doanh cũng phải đóng tiền xin giấy phép.

Theo ông Miller, trên thực tế Taliban có lợi thế vì người dân chỉ cần trích một khoản từ lợi nhuận để trả là hầu như có thể đảm bảo an toàn ở khắp mọi nơi tại Afghanistan. Trong khi đó, nếu trả cho chính phủ Afghanistan hoặc các nhóm dân quân khác thì họ có thể bị các tay súng Taliban cướp.

“Chính phủ Afghanistan và các lực lượng dân quân khác không kiểm soát được nhiều đối với cấp dưới, trong đó có những quan chức địa phương phụ trách trực tiếp, trong khi Taliban thì có thể”, ông nhận định.

Về quyên góp, Taliban nhận nhiều khoản từ những tổ chức, quỹ ở các nước vùng Vịnh. “Nhiều cá nhân tại Ả Rập Xê Út, Pakistan, Iran và một số nước vùng Vịnh cũng đóng góp cho Taliban khoảng 60 triệu USD hằng năm thông qua phong trào Haqqani của Taliban”, theo ông Omah.

Taliban còn sở hữu nhiều bất động sản ở Afghanistan, Pakistan và một số nước khác.